chronische stress

'' Iedereen heeft wel eens stress, zeker in deze huidige maatschappij. Er wordt veel druk op ons gelegd. Daar reageert ons lichaam op: we komen in actie, klaar om te vechten of te vluchten voor het "naderende gevaar". Normaal gesproken herstelt je lichaam van een dergelijke reactie binnen een paar uur tot een paar dagen.''

Wat is stress?

Op het moment dat je lichaam en je verstand continu aan het vechten, bevriezen of vluchten zijn voor het " naderend gevaar " hebben we het over chronische stress.

Naderend fysiek gevaar was honderden jaren geleden erg terecht en realistisch toen we op mochten passen voor wilde dieren die ons konden opeten, of ziektes waar we snel aan dood gingen. Stress beschermde ons en zorgde voor een reactie waardoor onze overlevingskansen werden vergroot. De gebeurtenissen van vandaag de dag zijn niet meer levensbedreigend zoals deze vroeger waren. Echter, ons beschermingsmechanisme van vechten, vluchten of bevriezen werkt hormonaal gezien nog steeds hetzelfde. Maar wat zijn nu precies de symptomen?!

Hyperventilatie;

Is een normale reactie van het lichaam wanneer er een paniek reactie ontstaat. Echter wanneer er geen reden is voor paniek, wanneer er geen gevaar is, is deze reactie erg hinderlijk. Je zult je ademhaling voelen versnellen, je voelt je opgejaagd, en krijgt hartkloppingen.

Humeurig;

Alles is snel te veel, je voelt bij meer dan normale dingen snel irritatie en vind mensen om je heen snel vervelend. Je ziet het leven wat meer negatief dan normaal. Bovenstaande symptomen kunnen hier ook een invloed op hebben.

Angstig;

Als je angstig bent, zal je het gevoel hebben dat heel je leven in het teken staat van deze angst. Je wil ervan afkomen en je weet dat de angst onrealistisch is, maar toch blijft het als een wolk boven je hoofd hangen. Mensen met vormen van angst die reeds langer aan de gang zijn, zullen ook te maken krijgen met angst voor de angst.

I'm a paragraph. Click here to add your own text and edit me. It's easy.

Stress Symptomen

Wanneer je continue stress ervaart, of vaker op een dag, dan heeft dat een invloed op je lichaam en op je mentale gesteldheid. Stress kan ook positief zijn, want het zet je lichaam aan tot actie, echter als je te vaak stress ervaart kun je klachten krijgen. Deze klachten kunnen heel divers zijn, en mogelijk herken je zelfs meerdere symptomen hieronder.

Duizelig/ moeite met evenwicht;

Door stress kun je bloeddruk dalingen, of dalingen in je suikerspiegel krijgen waardoor je last krijgt van duizeligheid. Hormonaal kunnen er ook veranderingen optreden die het evenwichtsorgaan beïnvloeden.

Oorsuizen;

Kan veroorzaakt worden door stress en zelfs tinnitus veroorzaken. Het is niet alleen erg vervelend en irritant maar voor veel mensen die kampen met oorsuizen beïnvloed het ook hun dagelijks functioneren.

Geheugenverlies;

Iedereen vergeet wel eens wat. Als je veel stress ervaart, zul je regelmatig dingen vergeten, zo vaak dat het je dagelijks functioneren beperkt. Het kan zelfs zorgen voor onveilige situaties, voor jouzelf en voor je omgeving.

Seksuele problemen;

ook heeft stress een invloed op je hormoon huishouding. De hormonen die normaal zorgen voor opwinding, voor verbinding en de behoefte om te knuffelen of lichamelijk contact te hebben met een ander die verminderen. De zorgen en de druk neemt het hierin over.

Vruchtbaarheidsproblemen;

Een lichaam wat de hele dag onder hoge spanning staat, op het punt om te vluchten of te vechten heeft het al erg druk. Het lichaam is eigenlijk alleen maar bezig met jou overeind houden, en overleven. Niet gek dus, dat een nieuw leven creëren op het moment dat er veel stress is (even) niet lukt.

Huidproblemen;

Eczeem, psoriasis, extreem droge huid of extreem vette huid kunnen allemaal problemen zijn die zich tonen als je veel stress ervaart. Ook hier is het systeem dusdanig ontregelt waardoor je juist te veel - of te weinig - van een bepaald hormoon gaat produceren.

Immuun ziekten;

Chronische stress ondermijnt in het algemeen met name je immuunsysteem waardoor je vatbaarder wordt voor alle mogelijke ziektes. Daardoor kan chronische stress leiden tot ernstige ziekten zoals; Hoge cholesterol, Diabetes of hart en bloedvatziekten.

Hoge bloeddruk;

Door de voortdurende stress in je lichaam verhoogd je bloeddruk. Een hoge bloeddruk Leidt tot veel druk op je vaten en kan daarom weer leiden tot hart en vaatziekten.

Maagpijn door stress;

Het begin van je spijsverteringsstelsel waar het verteren van het voedsel wat je inneemt begint. Je maag is erg gevoelig voor stress. Stress en verkeerde voeding leidt daarom ook al snel tot pijnklachten in de maag.

Neerslachtig/ depressief;

Chronische stress gaat vaak gepaard met zwaarmoedigheid en neerslachtigheid. Als we niet in staat zijn om te ontspannen en te genieten, krijgen we een slecht humeur. Wanneer chronische stress niet wordt aangepakt, loert een depressie om de hoek.

Hartkloppingen;

Naast onze hersenen is ons hart waarschijnlijk het belangrijkste orgaan in ons lichaam. Ervoor zorgen dat het in optimale conditie blijft, is essentieel voor een lang en gezond leven. Helaas heeft chronische stress aanzienlijke gevolgen voor het goed functioneren van ons hart.

Overmatig zweten;

Een - met name- vervelende bijkomend gevolg van het hebben van veel stress. Je lichaam draait overuren, alle zintuigen staan op scherp. Ook voor je huid heeft dit zo zijn gevolgen, je systeem raakt van streek en reageert op de signalen die jij als angstig en/of bedreigend ervaart.

Oorzaken stress

Stress wordt altijd veroorzaakt door spanningen op 1

van de belangrijkste levensgebieden. We noemen

deze levensgebieden nog een keertje in willekeurige volgorde:

Werk
Geld
Gezondheid
Relaties
Intimiteit en seks
Zingeving

Stress ontstaat om meerdere redenen en in verschillende

omstandigheden en heeft tegelijkertijd altijd te maken met jouw behoeften en de vervulling of bescherming daarvan.

Stress en behoeften

Kijk eens heel eerlijk naar jezelf en laat deze stelling eens even rustig indalen bij je: Elk mens is 24 uur per dag bezig met 1 hoofdzaak: het vervullen en/of beschermen van zijn of haar behoeften vervulling en deze “strijd” levert je stress op. Wellicht roept deze stelling weerstand bij je op, bijvoorbeeld “omdat je toch altijd belangeloos voor alles en iedereen klaarstaat”. Als je heel eerlijk bent en heel goed naar jezelf kijkt, dan zou het zomaar kunnen zijn dat dit “belangeloos klaarstaan” misschien voornamelijk te maken heeft met jouw behoefte aan een stukje waardering en erkenning door anderen.

Stel je eens de vraag of je dat “belangeloos klaarstaan” ook nog zo fijn vindt op het moment dat er geen waardering voor terugkomt of er zelfs kritiek op komt omdat het voor die ander nooit goed genoeg is. Hoe “belangeloos en onbaatzuchtig” sta je dan klaar “voor alles en iedereen”? Vandaar onze stelling dat alle mensen op de eerste plaats bezig zijn met hun eigen behoeften vervulling. Of we dat nu leuk vinden of niet. En stress ontstaat dan op die levensgebieden, zoals hierboven genoemd, op het moment dat onze behoeften vervulling in het geding komt.

Primaire drijfveren

Ook het onder ogen komen, herkennen en vooral het erkennen van de volgende primaire drijvende behoeften vraagt enige moed en eerlijkheid van je.
Kijk er rustig naar, laat ze eens op je inwerken en ben eens heel eerlijk of dit voor jou ook niet van toepassing is.

De primaire drijvende behoeften van elk mens zijn:

willen vasthouden aan persoonlijke bezittingen, of dat nou verwanten zijn, of vrienden, materiële goederen of prestaties. En je wilt daaraan vasthouden, ongeacht welke tegenstand dan ook;
alles willen nemen dat het beste is voor zichzelf, ongeacht de tegenstand van anderen.
bereid zijn om, voor zijn/haar behoeften vervulling/bescherming, andere mensen opzij te duwen om als eerste aan te komen in de race van het leven;
zich continue willen verdedigen tegen kritiek of een emotionele- of lichamelijke aanval.

Hoe leveren we dan deze “strijd” die zoveel stress veroorzaakt?

Binden

Dat doen we op de eerste plaats door gedrag dat we hier “binden” noemen. Dit binden vindt plaats in de vorm van het volgende gedrag:

-Sleuren
-Trekken
-Naar je toe trekken
-Eisen
-Lokken
-Kopen
-Grijpen
-Koppelen
-Vasthouden aan mensen en bezittingen

waar je naar hunkert

De reden voor dit gedrag is dat we hiermee een illusie van veiligheid in saamhorigheid en bezittingen creëren.

In positieve zin inspireert dit gedrag tot de vorming van families, gemeenschappen, teams, naties etc.
Dit gedrag en e primaire drijvende behoeften vervulling kan heel productief zijn in schoonheid, vreugde, harmonie en de liefde.In negatieve zin is het bijzonder stressvol en kan het levens ten gronde richten en gemeenschappen vernietigen omdat het dan “ego- gedreven” is.

2. Afwijzen

Op de tweede plaats doen we dit door gedrag dat we hier “afwijzen” noemen. Dit afwijzen vindt plaats in de vorm van het volgende gedrag:

-afweren
-anderen aan de kant stoten
-wegduwen
-alles ontwijken dat je niet wilt - mensen, dieren, bezittingen

De reden voor dit gedrag is dat we ook hiermee een illusie van privacy en veiligheid creëren. In positieve zin wordt het verondersteld te worden aangewend om levens te redden, om bescherming en privacy te verzekeren. In negatieve zin is het bijzonder stressvol en is het de impuls die aanzet tot breuken in families, relaties, teams, gemeenschappen, naties etc. Ook dit kan, in negatieve zin, levens ten gronde richten en gemeenschappen vernietigen omdat het dan “ego- gedreven” is.

Wat doet stress met je?

In de context van deze informatie mag en zal duidelijk zijn dat we veelvuldig, misschien wel dagelijks, bezig zijn om “strijd” te leveren voor onze behoeften vervulling en – bescherming. Ooit, in de oudheid, was een stress reactie bedoeld om effectief realistische vijanden – mens en dier- te lijf te gaan en om huis en haard met hand en tand te verdedigen tegen welke indringer dan ook. Een dergelijke situatie is in onze Westerse wereld nauwelijks nog denkbaar; ons gedrag echter is nog steeds hetzelfde in de kern. We “vechten”, “vluchten” en “ bevriezen ( niets doen )” nog steeds voor onze behoeften alsof ons leven er letterlijk van afhangt. Deze “strijd” geeft stress, veel stress.

Een continue situatie van langdurige en veelvuldige stress put je uit.
Een continue situatie van langdurige en veelvuldige stress laat je “rollen” spelen in het leven zodat jij je kunt voordoen als iemand die je helemaal niet bent. Je verloochent daarmee je echte IK en ook dat.. put je uit.
Een continue situatie van langdurige en veelvuldige stress ondermijnt je immuunsysteem en maakt je (ernstig) ziek.

Hoe dan?

Vergelijk het met een kasteel uit de Middeleeuwen dat continu belegerd wordt door een hardnekkige en sterke vijand (de buitenwereld en stress). Alle aandacht van de verdedigers van het kasteel gaat uit naar het buiten de deur houden van deze vijand. Uiteraard is er, gedurende de belegering, geen tijd voor onderhoud aan het kasteel want alle aandacht gaat naar de verdediging. Het zal dan ook niet vreemd klinken als, na verloop van tijd en als de belegering maar lang genoeg duurt, er verschillende mankementen aan het kasteel ontstaan. Door de belegering en dan vooral door gebrek tijd voor reparaties en onderhoud.
Eerst ontstaan kleine mankementjes of scheuren o.i.d. , maar het kan zomaar zijn dat uiteindelijk de scharnieren het begeven van een buitendeur die deze vijand buiten diende te houden. En zie daar, de vijand ( de ziekte ) valt binnen en treft een verzwakte en uitgeputte verdediging aan die makkelijk te overrompelen is.

Stress positief aanwenden

Zoals we ook stelden, kan stress in positieve zin worden ingezet en leiden tot positieve veranderingen in je leven.

Jaren geleden was er een interessante voordracht van psychologe Kelly McGonigal voor TED-X over de positieve effecten van stress. Hieronder volgt een samenvatting van deze lezing:

“Stress is slecht voor je gezondheid. Tenminste, dat hebben we altijd zo geloofd en het is ons altijd verteld.

In een onderzoek in de VS zijn 30.000 volwassen zo’n 8 jaar lang gevolgd. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat, door stress, er een kans van 43% is om eerder te sterven. Maarrr… dit geldt alleen voor de mensen die denken dat stress slecht is voor je gezondheid! Indien je hier niet in gelooft, dan is er de laagste kans op overlijden door stress.

Er wordt geschat dat in de afgelopen 8 jaar zo’n 182.000 Amerikanen vroegtijdig overleden. Niet door stress maar door de gedachte dat stress slecht is. Dit zijn 20.000 doden per jaar en daarmee is stress de 15e reden van overlijden indien deze schatting klopt. Meer mensen overlijden in dat geval door stress dan door huidkanker, HIV/Aids en moord.

Het is daarom van belang om de gedachten en het beeld over stress te veranderen. Want dit vermindert de kans op ziekte door stress.

Stress levert angst op

Maar wat als je die tekenen van angst zou zien als een teken van je lichaam dat het energie krijgt door stress en zich voorbereidt om de uitdaging aan te gaan? In een studie van Harvard University werd deelnemers geleerd om stress te zien als een hulpmiddel van je lichaam in plaats van als een bedreiging. Het leverde de deelnemers minder angst en meer zelfvertrouwen op. De fysieke stressreactie veranderde; de bloedvaten ontspanden, al was er wel een hogere hartslag maar met een gezonder cardiovasculair profiel. Het profiel dat zich toonde lijkt op wat er gebeurt bij ervaringen van vreugde en moed. Je kunt je lichaam dus laten geloven dat stress een bondgenoot is waardoor je stressreactie gezonder wordt.

Stress en het verlangen naar fysiek contact

Bij stress maken we het hormoon oxytocine aan. Ook wel het knuffelhormoon genoemd omdat het ook wordt aangemaakt bij prettige aanrakingen. - Oxytocine stelt de sociale instincten van je brein bij. - Het bereid je voor om dingen te doen die relaties versterken. - Het maakt dat je verlangt naar fysiek contact met vrienden en familie. Het verhoogt het gevoel van empathie en het zorgt er voor dat je meer bereid bent om de mensen waar je van houdt te helpen en te ondersteunen.

Maar oxytocine is een stresshormoon! De hypofyse maakt dit aan als onderdeel van je stressreactie. Het aandeel van oxytocine is net zo groot als de adrenaline die je hart doet racen.Oxytocine spoort je aan om steun te gaan zoeken. Het zet je aan om te vertellen hoe je jezelf voelt i.p.v. het op te kroppen. Je stressreactie wil je laten opmerken dat iemand in je leven worstelt zodat je elkaar kunt steunen.

Als je leven moeilijker is, wil je stressreactie je laten omringen met mensen die jou graag zien.

Wat gebeurd er in je hoofd en lichaam

Oxytocine reageert niet alleen op je brein; ook op je lichaam. Eén van de belangrijkste rollen van Oxytocine is om je cardiovasculaire systeem te beschermen tegen de effecten van stress. Het is een natuurlijke ontstekingsremmer. Het helpt je bloedvaten ontspannen te blijven tijdens stress. En het meest favoriete effect op het lichaam heeft het op het hart. Je hart heeft receptoren voor dit hormoon en oxytocine helpt je hartcellen te regenereren en te genezen van stress gerelateerd schade. Oxytocine versterkt je hart en het geweldige is dat al die fysieke voordelen van oxytocine worden versterkt door sociaal contact en sociale steun!

Als je contact zoekt met anderen; als je stress hebt om steun te krijgen of te geven, geef je meer oxytocine af, je stressreactie wordt gezonder en je herstelt sneller van stress. Ongelofelijk toch dat je stressreactie een ingebouwd systeem heeft voor stressveerkracht en dat mechanisme is… jezelf verbinden met andere mensen.

Nog een onderzoek uit de VS waarbij 1000 volwassenen tussen de 34 en 93 jaar werden gevolgd. De eerste vraag was: hoeveel stress ondervond je het afgelopen jaar. De 2e vraag; hoeveel tijd spendeer je met het helpen van vrienden en buren en mensen in je gemeenschap? En ze gebruikten daarnaast de sterftegegevens van de 5 jaar daarna. Het slechte nieuws eerst: elke grote stressvolle levensgebeurtenis, zoals financiële problemen of een amiliecrisis, verhoogt het risico op vroegtijdig sterven met 30%. Maar: mensen die veel tijd spendeerden met het zorgen voor anderen hadden geen verhoogde kans om te sterven door stress.

Zorgen voor mensen zorgde voor veerkracht

Hoe je denkt en jezelf gedraagt kan je stresservaring transformeren. Als je stress ziet als een hulp, dan creëer je een biologie van moed. Als je kiest om je met anderen te verbinden als je stress hebt, dan creëer je veerkracht. Werpt dit niet een ander licht op stress? Het geeft toegang tot onze harten. Het medelevende hart vindt vreugde en betekenis in het verbinden met anderen! Het leert ons om beter om te gaan met de uitdagingen van het leven en het leert dat je ze niet alleen hoeft aan te gaan.

Wat te doen bij stress?

Na het lezen van bovenstaande tekst kun je de volgende conclusies trekken; Jaag in je leven na wat je leven zinvol maakt - waar je passie bij kunt vinden. En leer daarmee veel beter om te gaan met stress door te verbinden, van hart tot hart. Om een betere gezondheid te krijgen is een actieve levensstijl gewenst, waarbij voeding en rust een belangrijke rol spelen. Tijd in de natuur doorbrengen, mediteren of de stilte opzoeken zullen je zeker helpen meer rust te vinden. Lees verder hoe je hierbij ondersteund zou kunnen worden.